Atal Pension Yojana(अटल पेन्शन योजना)
अटल पेन्शन योजना (APY) हा भारत सरकारने एक भरोसेमंद पेन्शन प्रणाली स्थापन करण्यासाठी सुरू केलेला एक उपक्रम आहे, विशेषत: मध्यम आणि निम्न-उत्पन्न श्रेणीतील नागरिकांसाठी ज्यांची कमाई किमान मर्यादेपेक्षा कमी आहे. हा कार्यक्रम त्यांना त्यांच्या निवृत्तीनंतर नियमित निवृत्ती वेतनासह त्यांचे भविष्य सुरक्षित करण्याची संधी देतो. 2015 मध्ये सुरू करण्यात आलेली अटल पेन्शन योजना प्रामुख्याने अनौपचारिक क्षेत्रात काम करणाऱ्या व्यक्तींसाठी आहे. ही ऐच्छिक योजना त्यांच्या गुंतवणूकदारांना विशिष्ट किमान पेन्शनची हमी देते, ज्याची गणना योजनेत सामील होताना त्यांचे योगदान आणि वय यावर आधारित असते. योजनेचे प्रशासन वित्त मंत्रालयाच्या देखरेखीखाली कार्यरत असलेल्या पेन्शन फंड नियामक आणि विकास प्राधिकरणाच्या अधिकाराखाली आहे. पुढील लेखात, आम्ही अटल पेन्शन योजना, तिची कार्यक्षमता आणि तुमचे भविष्य सुरक्षित करण्यात तिची महत्त्वपूर्ण भूमिका याबद्दल अधिक माहिती घेऊ.
APY साठी पात्रता निकष, वगळणे आणि आवश्यक कागदपत्रे
अटल पेन्शन योजना खाते उघडण्यासाठी, व्यक्तींनी काही पात्रता निकष पूर्ण केले पाहिजेत:
पात्रता
- भारतीय राष्ट्रीयत्व: अर्जदारासाठी भारताचा नागरिक असणे अनिवार्य आहे.
- आधार आणि मोबाइल क्रमांक: अर्जदारांकडे आधार क्रमांक आणि मोबाइल क्रमांक असणे आवश्यक आहे.
- स्वावलंबन योजना: स्वावलंबन योजनेंतर्गत समाविष्ट असलेल्या व्यक्ती आपोआप अटल पेन्शन योजनेकडे जातील.
- वय आणि योगदान कालावधी: APY 18 ते 40 वर्षे वयोगटातील प्रत्येकासाठी खुला आहे. वयाच्या साठाव्या वर्षानंतर पेन्शन संकलनाला सुरुवात होते. किमान 20 वर्षांच्या कालावधीसाठी योगदान देणे अनिवार्य आहे.
- ऑटो डेबिट: बँक खाते असलेल्या पात्र व्यक्ती ऑटो डेबिटद्वारे APY मध्ये सामील होऊ शकतात.
बहिष्कार
- 1 ऑक्टोबर 2022 पर्यंत, करदाते APY नावनोंदणीसाठी पात्र नाहीत.
- 1 ऑक्टोबर 2022 नंतर सामील झालेल्या ग्राहकांनी नोंदणी करण्यापूर्वी आयकर भरल्याचे आढळल्यास, त्यांचे APY खाते बंद केले जाईल आणि त्यांना त्यांचा जमा झालेला पेन्शन फंड मिळे
आवश्यक कागदपत्रे
*आधार कार्ड
- सक्रिय बँक खाते किंवा पोस्ट ऑफिस बचत खात्याचे तपशील
अटल पेन्शन योजनेची वैशिष्ट्ये
अटल पेन्शन योजना ही भारत सरकारने ज्येष्ठ नागरिकांना आर्थिक सुरक्षा प्रदान करण्याच्या उद्देशाने सुरू केलेली एक आवश्यक पेन्शन योजना आहे. APY योजनेची काही प्रमुख वैशिष्ट्ये येथे आहेत:
किमान गुंतवणूक रक्कम: अटल पेन्शन योजनेतील किमान गुंतवणूक रक्कम गुंतवणूकदाराचे वय आणि निवडलेल्या पेन्शन योजनेवर अवलंबून असते. उदाहरणार्थ, निवृत्तीनंतरचे मासिक रु.3000 पेन्शन मिळवणार्‍या 25 वर्षीय गुंतवणूकदाराने प्रत्येक महिन्याला रु.347 ची गुंतवणूक करणे आवश्यक आहे.
- कमाल गुंतवणुकीची रक्कम: गुंतवणूकीची कमाल रक्कम ही गुंतवणूकदाराच्या वयावर आणि निवडलेल्या पेन्शन योजनेवरही अवलंबून असते.
- कार्यकाळ: गुंतवणुकीचा कालावधी हा कालावधी असतो ज्या दरम्यान गुंतवणूकदाराने योजनेत योगदान दिले पाहिजे. गुंतवणूकदार एपीवाय योजना कधी वापरण्यास सुरुवात करतो यावर हे अवलंबून असते. उदाहरणार्थ, जर व्यक्ती 45 वर्षांची असेल, तर परिपक्वता कालावधी 15 वर्षे आहे. त्याचप्रमाणे, जर एखादी व्यक्ती 30 वर्षांची असेल, तर परिपक्वता कालावधी 30 वर्षे आहे.
- योगदानाची वारंवारता: गुंतवणूकदार त्यांच्या योगदानाची वारंवारता निवडू शकतात. ते मासिक, त्रैमासिक किंवा अर्धवार्षिक असू शकते.
- पेन्शन वय: अटल पेन्शन योजनेसह, तुम्ही वयाच्या ६० व्या वर्षी पेन्शन मिळणे सुरू करू शकता.
अटल पेन्शन योजना: एक स्नॅपशॉट
अटल पेन्शन योजना (APY) मधील गुंतवणूक व्यक्तींना खात्रीशीर पेन्शन रक्कम जमा करण्यास अनुमती देते. पेन्शनची श्रेणी 1,000 INR, 2,000 INR, 3,000 INR, 4,000 INR ते 5,000 INR पर्यंत बदलते.
लवकर पैसे काढणे नाही
इतर काही योजनांप्रमाणे, APY पेन्शन लवकर काढण्याची परवानगी देत नाही. तथापि, गुंतवणुकदाराचे दुर्दैवी निधन किंवा टर्मिनल आजार यासारख्या अनोख्या परिस्थितीमुळे त्यांना त्यांच्या गुंतवणुकीत लवकर प्रवेश मिळू शकतो प्री-पेन्शन फॉरमॅटमध्ये.
ऑटो-डेबिट पर्याय
स्वयंचलित मासिक योगदानाची सोय हे APY चे ठळक वैशिष्ट्य आहे. गुंतवणूकदार त्यांचे बँक खाते लिंक करू शकतात आणि सुलभ व्यवहारांसाठी ऑटो-डेबिट वैशिष्ट्य सेट करू शकतात.
जोडीदारासाठी पेन्शन
खातेदाराचे निधन झाल्यास, त्यांचा जोडीदार पेन्शन फंडावर दावा करू शकतो. नामनिर्देशित व्यक्तीला अटल पेन्शन योजनेच्या फायद्यांचा फायदा होतो.
कर सवलत
अटल पेन्शन योजनेतील योगदान भारतीय प्राप्तिकर कायदा, 1961 च्या कलम 80CCD नुसार कर सवलत देतात. कलम 80CCD (1) नुसार, व्यक्ती त्यांच्या एकूण उत्पन्नाच्या 10% पर्यंत (1 पर्यंत मर्यादित) कर सवलत मिळवू शकतात. 50,000 INR). कलम 80CCD (1B) अंतर्गत 50,000 INR ची अतिरिक्त सूट देखील उपलब्ध आहे.
अटल पेन्शन योजनेचे फायदे (APY)
APY अनेक अद्वितीय फायदे ऑफर करते, यासह:
लवचिक पेन्शन रक्कम: ही योजना ठेवीदारांना त्यांच्या आवडीनुसार दरवर्षी त्यांच्या पेन्शनची रक्कम समायोजित करण्याचे स्वातंत्र्य देते.
सरकारद्वारे शासित: 2015 मध्ये सुरू केलेली, APY ही सरकार-समर्थित योजना आहे, जी ठेवीदारांसाठी आर्थिक जोखीम कमी करते. पेन्शन फंड नियामक आणि विकास प्राधिकरणाद्वारे देखरेख आणि अकार्यक्षम हाताळणी व्यवस्थापित केली जाते.
असंघटित क्षेत्रांसाठी कव्हरेज: विशेषतः, APY असंघटित क्षेत्रात काम करणाऱ्यांना लक्ष्य कर